Correlatie: Wat is het en hoe werkt het?

Correlatie is een statistisch begrip dat de mate van samenhang tussen twee variabelen aangeeft. In de wereld van financiën en investeringen wordt correlatie vaak gebruikt om de relatie tussen de prijsbewegingen van verschillende financiële instrumenten, zoals aandelen, obligaties en grondstoffen, te analyseren. In dit artikel zullen we de basisprincipes van correlatie uitleggen en een voorbeeld geven van hoe het kan worden toegepast in de praktijk.

Wat is correlatie?

Correlatie is een maatstaf die varieert tussen -1 en 1. Een correlatie van 1 betekent dat twee variabelen perfect positief gecorreleerd zijn, wat betekent dat wanneer de ene variabele stijgt, de andere ook stijgt. Een correlatie van -1 betekent dat twee variabelen perfect negatief gecorreleerd zijn, wat betekent dat wanneer de ene variabele stijgt, de andere daalt. Een correlatie van 0 betekent dat er geen verband is tussen de twee variabelen.

Het is belangrijk op te merken dat correlatie geen oorzakelijk verband aangeeft. Met andere woorden, een hoge correlatie tussen twee variabelen betekent niet noodzakelijkerwijs dat de ene variabele de andere veroorzaakt. Het kan zijn dat beide variabelen worden beïnvloed door een derde, onbekende factor, of dat de correlatie puur toeval is.

Hoe wordt correlatie berekend?

De meest gebruikte methode om correlatie te berekenen is de Pearson-correlatiecoëfficiënt. Deze coëfficiënt wordt berekend met behulp van de volgende formule:

r = Σ[(xi - x̄)(yi - ȳ)] / √[Σ(xi - x̄)² * Σ(yi - ȳ)²]

Waarbij:

• r = de correlatiecoëfficiënt
• xi en yi = de individuele waarden van de twee variabelen
• x̄ en ȳ = de gemiddelde waarden van de twee variabelen
• Σ = de som van de waarden

De Pearson-correlatiecoëfficiënt kan worden berekend met behulp van statistische software of met behulp van een spreadsheetprogramma zoals Microsoft Excel of Google Sheets.

Voorbeeld: Correlatie tussen aandelen

Stel dat we de correlatie willen onderzoeken tussen de maandelijkse rendementen van twee aandelen, A en B, gedurende een periode van één jaar. We hebben de volgende gegevens:

Aandelen A: 2%, 3%, -1%, 4%, 0%, 1%, -2%, 3%, 2%, -1%, 1%, 2%
Aandelen B: 1%, 4%, 0%, 5%, -1%, 2%, -3%, 4%, 3%, -2%, 2%, 3%

We kunnen de Pearson-correlatiecoëfficiënt berekenen met behulp van de bovenstaande formule of een spreadsheetprogramma. In dit geval vinden we een correlatiecoëfficiënt van 0,95. Dit betekent dat er een sterke positieve correlatie is tussen de maandelijkse rendementen van aandelen A en B. Wanneer het rendement van aandeel A stijgt, is het waarschijnlijk dat het rendement van aandeel B ook stijgt, en vice versa.

Conclusie

Correlatie is een belangrijk concept in de financiële wereld, omdat het helpt om de relatie tussen verschillende financiële instrumenten te begrijpen. Door de correlatie tussen verschillende investeringen te analyseren, kunnen beleggers hun portefeuilles diversifiëren en het risico minimaliseren. Het is echter belangrijk om te onthouden dat correlatie geen oorzakelijk verband aangeeft en dat het verleden niet altijd een garantie is voor de toekomst.